منافذ پوست، دهانههای کوچکی روی پوست هستند که حاوی فولیکولهای مو و غدد چربی (سبوم) میباشند. این منافذ به ترشح سبوم کمک میکنند و پوست را نرم و مرطوب نگه میدارند. منافذ در سراسر بدن وجود دارند، اما در صورت بهویژه نمایانتر هستند.
اندازه منافذ صورت تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند ژنتیک، سن، قرار گرفتن در معرض آفتاب، نژاد و میزان تولید چربی پوست قرار دارد. با افزایش سن، تعداد و اندازه منافذ نیز بیشتر میشود و بهویژه روی بینی و گونهها مشهودتر خواهد شد.
اگر مستعد آکنه باشید، ممکن است منافذ بزرگتری داشته باشید، زیرا آکنه میتواند آنها را مسدود کرده و ظاهرشان را برجستهتر کند. اگرچه منافذ بزرگتر یک مشکل پزشکی محسوب نمیشوند، برخی افراد ممکن است ظاهر آنها را دوست نداشته باشند و به دنبال راههایی برای کوچکتر کردن آنها باشند. خوشبختانه، میتوان با استفاده از محصولات مراقبت از پوست بدون نسخه، داروهای تجویزی، یا روشهای درمانی تخصصی مانند لیزر و رادیوفرکانسی، منافذ بزرگ را کوچکتر کرد.
۱. استفاده از محصولات غیرکومدونزا
اگر از لوازم آرایشی یا محصولات مراقبت از پوست استفاده میکنید، محصولاتی را انتخاب کنید که دارای برچسب “غیرکومدونزا” (Non-Comedogenic) باشند. این برچسب نشان میدهد که محصول حاوی ترکیباتی نیست که باعث مسدود شدن منافذ شوند. زمانی که منافذ شما تمیز باشند، کوچکتر و کمتر نمایان خواهند شد.
سایر برچسبهایی که مفهوم مشابهی دارند شامل “فاقد چربی” (Oil-Free) و “منافذ را مسدود نمیکند” هستند.
۲. درمان آکنه
درمان آکنه میتواند به کاهش اندازه منافذ کمک کند. برای پاکسازی آکنه، از یک شوینده حاوی اسید سالیسیلیک استفاده کنید، زیرا این ماده به باز کردن منافذ کمک میکند.
برخی افراد ممکن است اسید سالیسیلیک را بیش از حد خشککننده یا تحریککننده بدانند. در چنین مواردی، میتوان از یک شوینده ملایم و غیرکومدونزا در صبح و از شوینده حاوی اسید سالیسیلیک در شب استفاده کرد.
همچنین، میتوانید از سایر درمانهای ضد آکنه که دارای ترکیباتی مانند بنزوئیل پراکسید، گوگرد، رزورسینول یا آداپالن هستند، استفاده کنید.
اگرچه کوچک کردن منافذ بهطور فوری ممکن نیست، اما درمانهای بدون نسخه که حاوی این ترکیبات هستند، میتوانند طی ۶ تا ۸ هفته به کاهش اندازه منافذ کمک کنند.
۳. استفاده از ضد آفتاب
محافظت از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش (UV) برای حفظ سلامت پوست بسیار مهم است. هنگامی که پوست استحکام خود را از دست میدهد، منافذ آن نمایانتر میشوند. آسیبهای ناشی از نور خورشید بهمرور زمان باعث از بین رفتن استحکام پوست میشوند، بنابراین استفاده از ضد آفتاب میتواند از این روند جلوگیری کند یا آن را کندتر کند.
قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، از ضد آفتاب طیف گسترده با SPF 30 یا بالاتر بر روی صورت و بدن خود استفاده کنید. حتی در روزهای ابری یا زمانی که هوا آفتابی نیست، استفاده از ضد آفتاب ضروری است.
۴. رتینوئیدها
رتینوئیدها، ترکیباتی که از ویتامین A مشتق میشوند، به درمان آکنه کمک کرده و از مسدود شدن منافذ جلوگیری میکنند. به دلیل این دو اثر، رتینوئیدها میتوانند در کاهش ظاهر و اندازه منافذ مؤثر باشند.
انواع مختلفی از رتینوئیدها وجود دارند، از جمله محصولات مراقبت از پوست بدون نسخه که حاوی رتینول و آداپالِنه هستند که باید بر روی پوست اعمال شوند. همچنین رتینوئیدهای تجویزی نیز وجود دارند، مانند اکوتان (ایزوترتینوئین)، دارویی خوراکی که به درمان جای آکنه و کاهش اندازه منافذ کمک میکند.
تازوراک (تازاروتن) یک رتینوئید تجویزی است که به پوست اعمال میشود و ممکن است در کاهش اندازه منافذ موثر باشد.
اگرچه رتینوئیدها برای استفاده بیخطر هستند، اما ممکن است برای برخی افراد خشکی یا قرمزی ایجاد کنند. افرادی که باردار هستند، حساسیتهای پوستی دارند یا شرایطی مانند روزاسه دارند، ممکن است بهتر باشد از رتینوئیدها اجتناب کنند.
۵. لایهبرداری پوست
لایهبرداری پوست شامل برداشتن سلولهای مرده پوست از سطح پوست است. شما میتوانید از برس، اسفنج یا اسکراب برای کمک به برداشتن این سلولها استفاده کنید. همچنین لایهبرداری شیمیایی هم یک گزینه است که از موادی مانند اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHAs) یا اسیدهای بتا هیدروکسی (BHAs) برای حل کردن سلولهای مرده پوست استفاده میکند.
کلید موفقیت در لایهبرداری این است که با پوست خود به آرامی عمل کنید. اسکراب را به صورت حرکات دایرهای کوچک به مدت 30 ثانیه بزنید و سپس با آب ولرم بشویید. اگر از اسفنج یا برس استفاده میکنید، باید بهویژه با ملایمت عمل کنید تا از تحریکات پوستی جلوگیری شود.
لایهبرداری میتواند برای پوستهای مستعد آکنه، حساس یا خشک خیلی خشن باشد، بنابراین بهتر است از یک دستمال شستشو یا لایهبردار شیمیایی ملایم استفاده کنید. اگر پوست تیره یا لکههای تیره دارید، ممکن است بخواهید از لایهبردارهای شیمیایی قوی اجتناب کرده و از سایر لایهبردارها با احتیاط استفاده کنید تا احتمال ایجاد لکههای تیره و تغییر رنگ کاهش یابد.
۶. صورت خود را دو بار در روز تمیز کنید
برای باز کردن منافذ پوست و جلوگیری از مسدود شدن آنها، صورت خود را دو بار در روز با آب گرم و یک پاککننده ملایم و غیر مسدودکننده بشویید. شستشوی صورت همچنین باعث کاهش چربی پوست میشود. به آرامی شستشو دهید و از مالیدن شدید اجتناب کنید. مالیدن صورت میتواند باعث التهاب شده و منافذ پوست را برجستهتر کند.
۷. لایهبرداری شیمیایی
لایهبرداری شیمیایی به سطح اپیدرم (لایه بیرونی پوست) یا درم (لایه میانه پوست) تاثیر میگذارد تا سلولهای جدید و سالم پوستی ایجاد کند که باعث بهبود ظاهر پوست و منافذ میشود. برخی تحقیقات نشان دادهاند که لایهبرداری شیمیایی میتواند به کاهش قابل توجهی از منافذ بزرگ صورت منجر شود.
۸. میکرودرم ابریژن انجام دهید
میکرودرم ابریژن یک روش بازسازی پوست است که توسط متخصص پوست انجام میشود. این روش برای درمان ناهماهنگی رنگ و بافت پوست، آسیبهای ناشی از آفتاب، جای جوش و کاهش اندازه منافذ بزرگشده مفید است.
در این روش، متخصص از یک دستگاه مکش دستی استفاده میکند که کریستالهای ساینده را روی پوست اعمال کرده و لایهی سطحی آن را لایهبرداری میکند. پس از بهبودی پوست، یک لایه جدید تشکیل میشود که بافت صافتر، نرمی بیشتر و منافذ کمتر قابلمشاهده را به همراه دارد.
برای مشاهدهی نتایج، ممکن است به ۴ تا ۶ هفته درمان هفتگی نیاز داشته باشید. نتایج این روش موقتی است و معمولاً برای حفظ آن، درمانهای پیگیری موردنیاز است. با این حال، با مراقبت مناسب، میتوان ماندگاری نتایج را افزایش داد.
میکرودرم ابریژن برای همهی انواع پوست ایمن است، اما افرادی که به روزاسه یا رگهای خونی قابلمشاهده در صورت مبتلا هستند، بهتر است از این روش اجتناب کنند. همچنین، افرادی که مستعد زخم هستند یا در ۶ ماه گذشته ایزوترتینوئین خوراکی مصرف کردهاند، ممکن است در معرض خطر زخم قرار بگیرند و بهتر است از انجام این روش خودداری کنند.
۹. لیزر درمانی را امتحان کنید
تحقیقات نشان دادهاند که لیزر درمانی یکی از روشهای مؤثر برای کوچکتر کردن منافذ است، اگرچه مطالعات دربارهی تأثیرات طولانیمدت آن محدود است.
در این روش، از لیزرهای ابلیتیو (برداشتی) و غیرابلیتیو استفاده میشود. لیزرهای ابلیتیو لایههای بالایی و میانی پوست را حذف میکنند تا علائم آسیب ناشی از آفتاب را کاهش دهند. در مقابل، لیزرهای غیرابلیتیو بدون برداشتن لایهی سطحی پوست، آسیب کنترلشدهای به آن وارد میکنند تا تولید کلاژن و الاستین را افزایش دهند که برای سلامت پوست ضروری هستند.
لیزرهای غیرابلیتیو، برخلاف لیزرهای ابلیتیو که نتایج چشمگیری دارند، زمان بهبودی کوتاهتری دارند و عوارض کمتری ایجاد میکنند. انواع مختلفی از لیزرها برای کاهش اندازهی منافذ وجود دارد، بنابراین مشورت با متخصص پوست یا جراح پلاستیک برای انتخاب بهترین گزینه توصیه میشود.
نتایج این درمان معمولاً در عرض یک هفته ظاهر میشود و لیزرهای ابلیتیو ممکن است تا دو هفته طول بکشد تا نتیجهی کامل خود را نشان دهند. عوارض جانبی شامل قرمزی مداوم، ترشح، هایپرپیگمانتاسیون (تغییر رنگ پوست)، تبخال (در صورت سابقهی قبلی)، آکنه، تورم و در موارد نادر، ایجاد زخم است.
۱۰. مصرف قرصهای ضدبارداری
مصرف روزانهی قرصهای ضدبارداری میتواند به کوچکتر شدن منافذ کمک کند، زیرا باعث کاهش هورمونهایی میشود که منجر به افزایش چربی پوست و آکنه میشوند.
این قرصها ممکن است در عرض یک ماه اثر خود را بر روی پوست نشان دهند. عوارض جانبی شامل افزایش خطر لختههای خونی، تهوع و حساسیت پستانها است. استفاده از قرصهایی با دوز کمتر هورمونها میتواند این عوارض را کاهش دهد.
بااینحال، در برخی افراد، قرصهای ضدبارداری ممکن است آکنه را بدتر کنند. بنابراین، مهم است که وضعیت پوست خود را هنگام مصرف این قرصها بررسی کنید و در صورت عدم بهبود یا بدتر شدن وضعیت پوست، با پزشک مشورت کنید.
۱۱. استفاده از امواج رادیوفرکوئنسی (RF)
امواج رادیوفرکوئنسی یکی دیگر از روشهای درمانی برای کاهش اندازهی منافذ است که بدون ایجاد عوارض جانبی جدی انجام میشود. در این روش، متخصص پوست یا جراح پلاستیک از یک دستگاه مکش دستی استفاده میکند که تابش کمانرژی تولید کرده و گرما را در پوست ایجاد میکند.
این روش با کاهش چربی پوست و افزایش تولید کلاژن، اندازهی منافذ را کوچک کرده و پوست شلشده را سفتتر میکند. در یک مطالعه، ۸۳٪ از شرکتکنندگان شاهد کاهش ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی اندازهی منافذ خود بودند.
نتایج این درمان معمولاً پس از یک ماه ظاهر میشود، زیرا تولید کلاژن نیاز به زمان دارد، و تأثیر آن میتواند تا یک سال باقی بماند.
۱۲. استفاده از اولتراسوند
اولتراسوند یکی دیگر از روشهای درمانی است که توسط متخصص پوست یا جراح پلاستیک انجام میشود. این روش از گرما برای هدف قرار دادن بافتهای عمیق پوست استفاده کرده و موجب تولید کلاژن و الاستین میشود.
اولتراسوند علاوه بر کوچکتر کردن منافذ، باعث بهبود وضعیت پوست در اطراف فولیکولهای مو نیز میشود. عوارض جانبی احتمالی شامل کبودی، درد یا قرمزی است.
نتایج این روش پس از یک جلسه درمان قابلمشاهده است، اما بهترین نتایج معمولاً بین ۲ تا ۶ ماه بعد ظاهر میشوند.
روشهای دیگر برای حفظ سلامت پوست
علاوه بر روشهای درمانی، برخی تغییرات در سبک زندگی میتوانند به سلامت پوست و کوچک نگه داشتن منافذ کمک کنند:
- کاهش مصرف قندهای تصفیهشده و لبنیات: برخی مطالعات ارتباط بین مصرف زیاد قندهای تصفیهشده و لبنیات با آکنه را نشان دادهاند، هرچند این موضوع نیاز به بررسیهای بیشتر دارد.
- مدیریت استرس: استرس مستقیماً باعث آکنه نمیشود، اما میتواند آن را تشدید کند.
- اجتناب از سیگار کشیدن: افراد سیگاری بیشتر از غیرسیگاریها دچار آکنه میشوند که میتواند بر منافذ پوست تأثیر بگذارد.
- خواب کافی: کمبود خواب ممکن است آکنه را تشدید کند. داشتن ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه ایدهآل است.
- دست نزدن به جوشها: فشار دادن، مالیدن یا کندن جوشها میتواند منجر به ایجاد زخم، طولانی شدن زمان بهبودی و عفونتهای پوستی شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر پس از ۶ تا ۸ هفته استفاده از محصولات مراقبتی و درمانهای خانگی، اندازهی منافذ شما کاهش نیافته است، بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
متخصصان پوست با بیش از ۳۰۰۰ بیماری و مشکلات زیبایی مرتبط با پوست، مو و ناخن آشنایی دارند و میتوانند بهترین درمان را برای پوست شما پیشنهاد دهند.
با افزایش سن، منافذ پوست ممکن است بزرگتر شوند، اما روشهای مختلفی برای کاهش آنها وجود دارد.
در حالی که منافذ بزرگشده فوراً کوچک نمیشوند، محصولات مراقبتی، رتینوئیدهای تجویزی یا روشهای درمانی حرفهای میتوانند بهتدریج آنها را کاهش دهند. برای جلوگیری از بزرگشدن منافذ، انتخابهای سالم در سبک زندگی مانند عدم استعمال دخانیات و استفادهی روزانه از ضدآفتاب ضروری است.
واسه کرم ضدآفتاب چند ساله دارم از محصول لدورا استفاده میکنم. همه میگن محصول هرمی هست و واسه پخش توی شبکه خانگی
من هم تبلیغ نمیکنم فقط دارم تجربهم رو میگم
توضیحات عالی بود ممنون از تیم خوبتون فقط کاشکی ترجمه بهتری انجام میداد بعضی جاها خیلی فارسیش مشکل داشت