آیا تا به حال با تاخیر ناخوانده در چرخه قاعدگی خود مواجه شدهاید و به دنبال راهی برای بازگرداندن نظم به آن بودهاید؟ شما تنها نیستید. طبق آمارها، حدود 14 تا 25 درصد از زنان در سنین باروری، دورههای نامنظم قاعدگی را تجربه میکنند. این تاخیر میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله استرس، تغییرات وزن، ورزش شدید یا حتی شرایط پزشکی زمینهای باشد.
در چنین شرایطی، جستجو برای روشهای ایمن و مؤثر برای تحریک قاعدگی کاملاً طبیعی است. خوشبختانه، هم رویکردهای خانگی و هم مداخلات پزشکی میتوانند در این زمینه کمککننده باشند.
در این مقاله، به بررسی دقیق و علمی روشهای مختلف تحریک قاعدگی میپردازیم. از راهکارهای ملایم و خانگی که ممکن است به تنظیم چرخه شما کمک کنند، گرفته تا مداخلات پزشکی که تحت نظر متخصص قابل انجام هستند، تمام جوانب این موضوع را مورد بررسی قرار خواهیم داد. هدف ما ارائه اطلاعات دقیق و قابل اعتماد است تا شما بتوانید با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای سلامت و بدن خود اتخاذ کنید.
با ما همراه باشید تا دریابید چه عواملی میتوانند بر چرخه قاعدگی شما تأثیر بگذارند و چه راهکارهایی برای بازگرداندن نظم به آن وجود دارد.
روشهای طبیعی برای زودتر پریود شدن
تعداد کمی از روشهای طبیعی مبتنی بر شواهد وجود دارند که ممکن است باعث زودتر پریود شدن شوند. اما ممکن است تغییراتی در سبک زندگی وجود داشته باشد که به تنظیم چرخه قاعدگی نامنظم کمک کند. در اینجا آنچه تحقیقات و متخصصان میگویند آورده شده است.
- ورزش
- ارگاسم
- مکملهای گیاهی
- کاهش استرس
- عادات خواب سالم
- هیدراته ماندن (نوشیدن آب کافی)
ورزش
هیچ تحقیقی نشان نداده است که ورزش میتواند باعث زودتر پریود شدن شود. گزارشهای غیررسمی وجود دارد که کشش یا یوگا ممکن است به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند، اما این موضوع به اندازه کافی مطالعه نشده است تا بتوان نتیجهگیری قطعی کرد.
ورزش شدید گاهی اوقات میتواند باعث لکهبینی شود، اما نه یک چرخه قاعدگی واقعی. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است نشانهای از پولیپهای آندومتر (رشد غیرسرطانی که به دیواره داخلی رحم متصل است)، ریزش پوشش رحم که مربوط به پریود طبیعی نیست، یا استاز وریدی (جریان کند خون در رگها) باشد، بنابراین باید به پزشک مراجعه کنید.
ارگاسم
ارگاسم باعث انقباض بافتهای کف لگن، دهانه رحم (بخشی از رحم که به واژن متصل است) و احتمالاً رحم میشود. این انقباض ممکن است باعث شروع زودتر پریود شود، البته فقط یک یا دو روز زودتر.
مکملهای گیاهی
برخی شواهد غیررسمی وجود دارد که گیاهان خاصی ممکن است باعث زودتر پریود شدن شوند، اما تحقیقات قابل توجهی برای تأیید این ادعاها وجود ندارد.
گیاهانی که گفته میشود باعث زودتر پریود شدن میشوند عبارتند از:
کوهوش سیاه
کوهوش سیاه، گیاهی که در آمریکای شمالی رشد میکند، اغلب به عنوان مکمل برای علائم یائسگی، دردهای قاعدگی، سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و القای زایمان استفاده میشود. این گیاه همچنین گاهی برای درمان بینظمیهای قاعدگی استفاده میشود. تصور میشد که کوهوش سیاه میتواند استروژن (هورمونی که چرخه قاعدگی را کنترل میکند) را تقلید کند، که ممکن است به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند، اگرچه این موضوع توسط تحقیقات پشتیبانی نمیشود. مشخص نیست که آیا کوهوش سیاه برای زنانی که سرطانهای مرتبط با هورمون مانند سرطان سینه یا رحم داشتهاند، بیخطر است یا نه. علاوه بر این، گزارشهایی از آسیب کبدی در افرادی که مکملهای کوهوش سیاه مصرف میکنند وجود دارد، اگرچه مشخص نیست که آیا این گیاه مسئول این آسیب بوده است یا نه. قبل از مصرف مکملهای کوهوش سیاه با پزشک خود مشورت کنید.
دونگ کوای
دونگ کوای که به عنوان” جینسنگ زنانه “نیز شناخته میشود، در طب سنتی چینی برای درمان بینظمیهای قاعدگی، قاعدگیهای کمتعداد و PMS استفاده میشود. گفته میشود که دونگ کوای باعث تحریک انقباضات رحمی میشود، که ممکن است به زودتر پریود شدن کمک کند، اگرچه تحقیقات کافی برای اثبات این موضوع وجود ندارد. علاوه بر این، دونگ کوای ممکن است با رقیقکنندههای خون تداخل داشته باشد، حساسیت به نور خورشید را افزایش دهد و باعث التهاب و بثورات پوستی شود. همچنین نگرانی وجود دارد که ممکن است برای افرادی که در معرض خطر سرطانهای مرتبط با هورمون مانند سرطان سینه، تخمدان و رحم هستند، بیخطر نباشد. برای ایمنی، قبل از مصرف مکملهای دونگ کوای با پزشک صحبت کنید.
کاهش استرس
استرس میتواند تأثیر منفی بر چرخه قاعدگی داشته باشد، زیرا باعث افزایش اندورفینها (مواد شیمیایی مغز که به عنوان مسکن عمل میکنند) و کورتیزول (هورمون استرس) میشود، که تولید هورمونهای جنسی را مختل میکند.
افزایش موقت کورتیزول در برخی مواقع طبیعی است، اما استرس مزمن و پایدار سیستم بدن را به هم میریزد. این چیزی است که واقعاً به نظر میرسد در سطح سلولی به بدن ما آسیب میزند و قطعاً بر سلامت باروری ما تأثیر منفی میگذارد.
کاهش استرس از طریق تنفس عمیق، مدیتیشن و ورزش سبک برای سلامت کلی، از جمله سلامت قاعدگی، مفید است. استراتژیهای کاهش استرس به طور خاص برای زودتر پریود شدن توصیه نمیشوند. اما کاهش استرس ممکن است به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند اگر پریود شما به طور مداوم دیر شود یا غایب باشد.
عادات خواب سالم
الگوهای ناسالم خواب میتوانند تأثیر منفی بر چرخه قاعدگی داشته باشند. کسی که خواب با کیفیت کافی ندارد یا برنامه خواب نامنظمی دارد، ممکن است دچار خونریزی غیرطبیعی یا چرخه قاعدگی نامنظم شود.
ارتباط بین خواب و اختلالات قاعدگی به طور کامل درک نشده است. ممکن است خواب نامنظم بر ریتمهای شبانهروزی (فرآیندهای بدن که از یک چرخه ۲۴ ساعته پیروی میکنند) تأثیر بگذارد، که میتواند منجر به چرخه قاعدگی نامنظم شود.
اتخاذ عادتهایی که باعث ایجاد یک برنامه خواب سالم میشوند، مانند نگاه نکردن به صفحه نمایش قبل از خواب، داشتن زمان خواب منظم و خنک و تاریک نگه داشتن اتاق خواب، ممکن است باعث زودتر پریود شدن نشود. اما میتواند سلامت کلی را بهبود بخشد، که برای چرخه قاعدگی شما مفید است. شما نمیتوانید انتظار داشته باشید که سالم باشید اگر این عادتها را انجام ندهید.
هیدراته ماندن (نوشیدن آب کافی)
شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد هیدراته بودن روی چرخه قاعدگی تأثیر دارد. خودِ نوشیدن آب باعث شروع قاعدگی نمیشود. البته اگر دچار کمآبی شدید شوید تا حدی که به بیماری بینجامد، ممکن است نتوانید قاعدگی داشته باشید. کمآبی شدید معمولاً پس از ورزش سنگین، در هوای گرم، و زمانی که به اندازه کافی آب نمینوشید، رخ میدهد. اما کمآبی خفیف تا متوسط که اکثر افراد در طول روز تجربه میکنند، به احتمال زیاد تأثیری بر چرخه قاعدگی ندارد.
گزینههای دارویی برای تحریک قاعدگی
اگر قاعدگیتان اغلب به تأخیر میافتد، ممکن است پزشک شما مصرف قرص پروژسترون خوراکی یا قرصهای ضدبارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون) را پیشنهاد دهد تا مشکلات هورمونی یا ساختاری شناسایی شوند.
قرصهای هورمونی ضدبارداری قاعدگی واقعی ایجاد نمیکنند، اما پس از قطع مصرف آنها، ممکن است خونریزیای به نام خونریزی قطع دارو (withdrawal bleeding) رخ دهد که واکنش بدن به نبود هورمونهاست.
شواهد محکمی وجود دارد که نشان میدهد درمان با پروژسترون (مصرف داروی خوراکی حاوی پروژسترون) باعث ایجاد این نوع خونریزی میشود. اگر این خونریزی را تجربه نکنید، ممکن است به این معنا باشد که سطح استروژن در بدنتان برای پشتیبانی از یک چرخه قاعدگی سالم بسیار پایین است، یا اینکه مشکلی ساختاری مانع از قاعدگی میشود.
پزشک شما ممکن است قبل از تشخیص نهایی، آزمایشهای دیگری نیز تجویز کند.
اگر خونریزی قطع دارو رخ دهد، پزشک ممکن است ادامه مصرف قرصهای ضدبارداری هورمونی را برای تنظیم چرخه قاعدگی توصیه کند. مصرف مداوم این داروها، بدن را با دوز ثابتی از هورمونهایی که قاعدگی را آغاز و متوقف میکنند، تغذیه میکند. این کار همچنین میتواند از نوسانات شدید هورمونی جلوگیری کند که باعث علائمی مانند دلدرد شدید یا خونریزی سنگین میشود.
دلایلی که ممکن است بخواهید با دارو چرخه قاعدگی خود را تنظیم کنید شامل موارد زیر است:
- قاعدگیتان غایب یا نامنظم است
- خونریزی شدید دارید
- گرفتگیهای دردناک قاعدگی را زیاد تجربه میکنید
- دچار سندروم پیش از قاعدگی (PMS) هستید (مجموعهای از علائم جسمی و احساسی که قبل از شروع قاعدگی رخ میدهد)
خطرات احتمالی ناشی از تحریک قاعدگی
خطرات ناشی از تحریک قاعدگی معمولاً کم هستند، اما برخی عوارض جانبی ممکن است رخ دهند.
- اگر پروژسترون خوراکی برای ایجاد خونریزی مصرف کنید، ممکن است در پایان چرخه دچار نفخ، تحریکپذیری خلق، آکنه یا افزایش وزن شوید.
- در مورد قرصهای ضدبارداری ترکیبی، افرادی که برخی عوامل خطر را دارند (مانند سیگار کشیدن یا فشار خون بالا) بیشتر در معرض خطر لخته شدن خون یا سکته مغزی قرار دارند.
- اگر قاعدگی شما بیش از یک هفته تأخیر داشت یا سه دوره پیاپی پریود نشدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
نتیجهگیری
- تحریک قاعدگی میتواند راهی برای شناسایی مشکلات زمینهای سلامت باشد که باعث بینظمی قاعدگی میشوند.
- ممکن است روشهای طبیعی مانند مدیریت استرس، ورزش و مکملهای گیاهی به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کنند، اما شواهد کافی برای اثربخشی آنها وجود ندارد.
- اگر قاعدگیتان اغلب دیر یا قطع میشود، پزشک ممکن است داروهایی برای تحریک آن تجویز کند.
- اگر قاعدگیتان بیش از یک هفته تأخیر داشت، حتماً با پزشک مشورت کرده یا تست بارداری انجام دهید.