چندین عامل مانند قاعدگیهای سنگین و طولانی و استرس ممکن است باعث شوند درد قاعدگی با افزایش سن بدتر شود. در برخی موارد، شرایط سلامتی زمینهای مانند اندومتریوز و فیبروم رحمی ممکن است باعث ایجاد درد قاعدگی در مراحل بعدی زندگی شوند. در موارد دیگر، عواملی مانند جلوگیری از بارداری و علائم یائسگی ممکن است با افزایش سن، درد قاعدگی را کاهش دهند.
افرادی که قاعدگی دارند اغلب یاد میگیرند که درد را به عنوان بخشی طبیعی از پریود خود انتظار داشته باشند. با این حال، درد شدیدی که باعث ایجاد مشکل در مدرسه یا کار میشود؛ میتواند بر سلامت روانی و جسمی شما تاثیر بگذارد. اگر درد قاعدگی با درمانهای خانگی مانند پد گرمایی و مسکنها از بین نرود، با یک پزشک مشورت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اینکه چگونه درد قاعدگی ممکن است با افزایش سن تغییر کند (بهتر یا بدتر شود)، روشهای درمان درد قاعدگی و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید، ادامه مطلب را بخوانید.
درد قاعدگی چگونه با افزایش سن تغییر میکند؟
درد قاعدگی یا دیسمنوره در بین افرادی که قاعدگی دارند شایع است. ممکن است متوجه شوید که شدت درد قاعدگی شما با افزایش سن تغییر میکند. به عنوان مثال، درد قاعدگی در نوجوانانی که به تازگی اولین قاعدگی خود را تجربه کردهاند معمول است اما با افزایش سن بهبود پیدا میکنند.
درد قاعدگی در دوران یائسگی، یا ۱۲ ماه پس از آخرین قاعدگی شما از بین میرود. به طور کلی، انتقال به یائسگی در حدود سنین ۴۵ تا ۵۵ سال اتفاق میافتد.
در طول هر چرخه قاعدگی، بافت پوشاننده داخل رحم ضخیم میشود تا برای بارداری آماده شود. اگر باردار نشوید، این بافت ضخیم ریزش کرده و از طریق واژن از بدن خارج میشود. عضلات رحم شما در دوران قاعدگی منقبض میشوند تا این بافت ضخیم را دفع کنند. این انقباضات ممکن است در برخی افراد باعث درد خفیف تا شدید شود. برخی دیگر ممکن است حتی متوجه این انقباضات نشوند.
عوامل موثر بر سطح درد
به گفته سایت www.health.com تقریبا ۱۰٪ از افرادی که قاعدگی دارند، درد قاعدگیای دارند که آنقدر شدید است که نمیتوانند فعالیتهای روزانه خود را برای یک تا سه روز انجام دهند. در مقابل، برخی افراد متوجه انقباض عضلات رحم خود نمیشوند، بنابراین درد قاعدگی کمی دارند یا اصلاً ندارند.
عوامل مؤثر بر شدت درد قاعدگی عبارتند از:
- سن در اولین قاعدگی: افرادی که اولین قاعدگی خود را قبل از ۱۱ سالگی تجربه میکنند، بیشتر از دیگران احتمال دارد درد قاعدگی شدید داشته باشند.
- قاعدگیهای سنگین: افرادی که قاعدگی سنگین دارند اغلب دردناکتر از دیگران هستند. اگر نیاز دارید نوار بهداشتی یا تامپون را کمتر از هر چهار ساعت یکبار تعویض کنید، احتمالا قاعدگی سنگین دارید.
- پیشگیری از بارداری هورمونی: برخی افراد از روشهای پیشگیری از بارداری هورمونی مانند چسب، قرص، تزریق و حلقه واژینال برای کاهش درد قاعدگی استفاده میکنند.
- طول مدت قاعدگی: افرادی که قاعدگی طولانیمدت دارند، بیشتر در معرض خطر درد قاعدگی هستند. قاعدگی معمولا سه تا پنج روز طول میکشد اما ممکن است تا هشت روز نیز ادامه یابد.
- بارداری: برخی شواهد نشان میدهد که درد قاعدگی ممکن است پس از بارداری کمتر شود. تحقیقات بیشتری برای دانستن دلیل این موضوع لازم است.
- سیگار کشیدن: یک بررسی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که افرادی که سیگار میکشند ۱٫۴۵ برابر بیشتر از دیگران احتمال دارد درد قاعدگی شدید داشته باشند.
- استرس: سطح بالای استرس ممکن است خطر درد قاعدگی را افزایش دهد.
افراد مبتلا به دیسمنوره ثانویه اغلب متوجه میشوند که درد قاعدگی آنها با افزایش سن بدتر میشود. دیسمنوره ثانویه نوعی درد قاعدگی است که ناشی از یک بیماری زمینهای است.
علل احتمالی دیسمنوره ثانویه عبارتند از:
- آدنومیوز: این اتفاق زمانی رخ میدهد که بافت پوشاننده داخل رحم به داخل عضلات رحم رشد میکند. در نتیجه دیوارههای رحم ضخیم میشوند. آدنومیوز اغلب بدون علامت است، اما برخی افراد دچار درد قاعدگی شدید میشوند. سایر علائم شامل قاعدگیهای سنگین و طولانی است.
- اندومتریوز: ضایعاتی که شبیه بافت پوشاننده داخل رحم هستند در خارج از رحم رشد میکنند. این ضایعات ممکن است در دوران قاعدگی متورم شده و خونریزی کنند که باعث درد شدید لگن میشود.
- کیست تخمدان: این کیسههای پر از مایع روی تخمدان میتوانند رشد کرده و باعث درد شوند.
- فیبروم رحمی: این تومورهای خوشخیم (غیرسرطانی) در داخل رحم رشد میکنند. برخی افراد مبتلا به فیبروم رحمی درد لگن و لکهبینی بین دورههای قاعدگی دارند.
افراد اغلب یاد میگیرند که درد را در دوران قاعدگی خود انتظار داشته باشند. با این حال، درد شدید قاعدگی که مانع از انجام فعالیتهای روزمره شما میشود، میتواند تاثیر زیادی بر سلامت روانی و جسمی شما بگذارد. خوشبختانه راههای متعددی برای درمان موثر درد قاعدگی وجود دارد.
راههای کاهش درد قاعدگی
در اینجا برخی از روشهای ممکن برای تسکین درد دوران پریود آورده شده است:
1. طب مکمل و جایگزین (CAM):
- طب سوزنی، گیاهان دارویی و مکملها ممکن است مکمل درمانهای دیگر برای درد قاعدگی باشند.
- دادههای متناقضی درباره اثربخشی این روشها وجود دارد.
2. ورزش:
- فعالیتهای بدنی سبک مانند دویدن آرام و یوگا ممکن است به کاهش درد قاعدگی کمک کند.
3. پیشگیری هورمونی از بارداری:
- این روش به جلوگیری از تخمکگذاری کمک میکند که ممکن است ضخامت پوشش رحم را کاهش دهد.
- در نتیجه ممکن است پریودی سبکتر و کمدردتر از حد معمول داشته باشید.
4. مسکنها:
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به تسکین درد کمک میکنند.
- این داروها پروستاگلاندینها (موادی که به انقباض عضلات رحم در دوران قاعدگی کمک میکنند) را کاهش میدهند.
5. گفتاردرمانی:
- صحبت با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی میتواند کمککننده باشد اگر درد شدید قاعدگی بر سلامت روان شما تاثیر میگذارد.
- آنها میتوانند تکنیکهای ذهنآگاهی و آرامسازی را به شما آموزش دهند.
6. گرما درمانی:
- استفاده از کیسه آب گرم به کاهش درد قاعدگی کمک میکند.
نکته مهم:
افرادی که دیسمنوره ثانویه (مانند اندومتریوز یا فیبروم رحمی) دارند، ممکن است برای تسکین درد شدید قاعدگی نیاز به جراحی داشته باشند. برای تعیین بهترین روش درمانی با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر با پزشک مشورت کنید:
- درد با مصرف NSAIDs بهبود نمییابد.
- همراه با لختههای خونی بزرگتر از سکه در جریان قاعدگی.
- مانع رفتن به مدرسه یا محل کار میشود.
- در زمانهای غیر از پریود (مثلا در زمان تخمکگذاری) رخ میدهد.
- با گذشت زمان بدتر میشود.
تشخیص پزشکی
ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی میتوانند شرایطی مانند اندومتریوز و فیبروم رحمی را بررسی کنند. بهتر است علائم خود را یادداشت کنید، از جمله زمانی که در چرخه قاعدگی شما رخ میدهند. این اطلاعات میتواند به پزشکان در تشخیص و رد علل مختلف درد قاعدگی کمک کند.
تغییرات درد با افزایش سن
درد قاعدگی ممکن است با افزایش سن بهتر یا بدتر شود. عواملی مانند استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری و بارداری میتوانند بر درد قاعدگی تاثیر بگذارند. شرایط سلامتی مانند اندومتریوز و فیبروم رحمی ممکن است باعث تشدید درد قاعدگی با افزایش سن شوند.
درمانهای توصیه شده
استفاده از کیسه آب گرم، روشهای پیشگیری هورمونی از بارداری و NSAIDs میتوانند به تسکین درد کمک کنند. اگر تغییرات قابل توجهی در پریود خود مشاهده کردید که با حالت عادی شما متفاوت است، حتما با پزشک مشورت کنید. اگر درد قاعدگی با درمانهای خانگی بهبود نیافت یا با گذشت زمان بدتر شد، با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی صحبت کنید.