کمبود چه ویتامینی باعث خشک شدن لب‌ها می‌شود؟

زمان مطالعه: 5 دقیقه

وقتی لب‌هایتان خشک هستند، ممکن است احساس سفتی، ترک‌دار شدن، التهاب یا حتی خون‌مردگی روی لب‌ها داشته باشید. خشک شدن لب‌ها می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:

• کم‌آبی بدن (dehydration)
• هوای خشک یا سرد
• قرار گرفتن طولانی در معرض نور خورشید
• واکنش‌های آلرژیک
• برخی داروها
• کمبود ویتامین

کمبود برخی مواد مغذی، از جمله ویتامین‌ها، مواد معدنی و آب، می‌تواند منجر به خشک شدن لب‌ها شود. برای مثال، کمبود عناصر ریز مغذی مثل روی (zinc)، آهن (iron) یا ویتامین‌های گروه B می‌تواند باعث خشکی لب‌ها شود. عوامل مختلفی می‌توانند منجر به کمبود یک ماده مغذی در بدن شوند.

در این مقاله به‌طور مفصل به کمبود مواد مغذی که باعث خشک شدن لب‌ها می‌شوند، سایر علل خشکی لب، روش‌های درمانی و زمان مناسب برای مراجعه به پزشک پرداخته خواهد شد.

عواملی که باعث کمبود مواد مغذی

ویتامین‌ها و مواد معدنی در انواع زیادی از غذاها وجود دارند. در حالت عادی، یک رژیم غذایی متوازن تمام ریزمغذی‌های لازم برای بدن را فراهم می‌کند. با این حال، گاهی رژیم‌های خاص، شرایط پزشکی، یا مراحل خاص زندگی ممکن است مصرف صحیح مواد مغذی را برای بدن دشوار کنند.

مثال‌هایی از عواملی که باعث کمبود مواد مغذی می‌شوند:

• مصرف کم از غذا (به دلیل اختلالات خوردن یا کم‌آبی غذایی)
• تنوع کم در مصرف غذاها
• ناتوانی در گوارش و جذب مواد مغذی از غذا
• آلرژی‌ها یا عدم تحمل غذاهای خاص
• بیماری‌های گوارشی مزمن مانند بیماری لاکتوز، بیماری سلیاک یا بیماری روده التهابی (IBD)
• بارداری

کمبود کدام مواد مغذی باعث خشک شدن لب‌ها می‌شوند؟

اگرچه نمی‌توانید همیشه با نگاه به لب‌های خود تشخیص دهید که کمبود ریزمغذی دارید، ولی کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند باعث ظاهر شدن نشانه‌های فیزیکی، از جمله خشکی لب شود.

یکی از نشانه‌های کمبود ویتامین‌های گروه B، عنصر روی و آهن، همین لب‌های خشک و ترک‌دار است. همچنین کم‌آبی بدن هم می‌تواند باعث شود لب‌ها خشک و ترک‌دار به نظر برسند.

ویتامین‌های گروه B

ویتامین‌های گروه B، ویتامین‌های محلول در آب هستند و نقش مهمی در فرآیندهای مختلف بدن دارند. اگر دچار کمبود برخی از این ویتامین‌ها باشید، ممکن است متوجه علائمی مانند خشک شدن لب‌ها بشوید.

1. اگر مقدار کافی نیاسین (ویتامین B3) یا بیوتین (ویتامین B7) در بدن نداشته باشید، ممکن است لب‌هایتان متورم یا پوسته‌پوسته شوند.
2. کمبود پیریدوکسین (ویتامین B6) می‌تواند باعث کموآزیس (Cheilosis) شود، که شامل لب‌های پوسته‌پوسته و گوشه‌های دهان ترک‌دار است.
3. علاوه بر این، کمبود ریبوفلاوین (ویتامین B2) هم می‌تواند منجر به لب‌های متورم و ترک‌دار شود.

روی (Zinc)

روی یکی از عناصر کمیاب است که بدن فقط به مقدار کمی از آن نیاز دارد. با این وجود، نقش بسزایی در صدها واکنش آنزیمی در بدن دارد و جزء ضروری برای سلامت پوست، گوارش، سیستم ایمنی و رشد بدن است. چون بدن به روي نیاز دارد، کمبود این ماده می‌تواند بر استخوان‌ها، دستگاه گوارش، دستگاه تناسلی، سیستم عصبی، سیستم ایمنی و وضعیت پوست تأثیر بگذارد.

لب‌های ترک‌دار یکی از علائمی است که ممکن است از دید بگذرد، اما می‌تواند نشانه کمبود روی باشد. در برخی موارد، کمبود روی باعث التهاب لب‌ها می‌شود که می‌تواند منجر به خشکی شود. این کمبود را می‌توان با مصرف مکمل‌های روی درمان کرد.

آهن (Iron)

آهن برای ساخت هموگلوبین و میوگلوبین، دو پروتئینی که اکسیژن را در سراسر بدن منتقل می‌کنند، لازم است. آهن نقش‌های دیگری هم در بدن دارد، بنابراین کمبود این عنصر می‌تواند بسیار مضر باشد.

التهاب لب‌ها و (Angular Cheilitis) یعنی ترک در گوشه‌های دهان، با کمبود آهن مرتبط است.  شواهد علمی نشان داده‌اند که لب‌های پوسته‌پوسته شده هم می‌تواند نشانه‌ای از کمبود آهن باشد.

آب (Water)

اگرچه آب یک ویتامین یا ماده معدنی نیست، اما یک ماده مغذی ضروری محسوب می‌شود. آب به بدن کمک می‌کند تا مرطوب بماند و این موضوع شامل پوست و لب‌ها هم می‌شود. اگر آب کافی ننوشید، لب‌های شما خشک، ترک‌دار و پوسته‌پوسته خواهند شد.

علل و درمان خشکی لب ها

خشکی لب ها یک علامت شایع و زودهنگام کم آبی بدن است. این حالت ممکن است همراه با تشنگی، خشکی دهان، سردرد، کاهش ادرار، سرگیجه یا سایر علائم کم آبی بدن ظاهر شود.

سایر علل خشکی لب ها

خشکی لب ها می تواند دلایلی غیر از کمبود مواد مغذی داشته باشد. برخی افراد به دلیل شرایط سلامتی یا عوامل محیطی دچار خشکی و ترک خوردگی لب می شوند. سایر علل احتمالی شامل:

• قرار گرفتن در معرض آفتاب
• عفونت ها
• سیگار کشیدن
• لیس زدن یا کندن لب
• برخی داروها
• شرایط آب و هوایی
• داروها: داروهای خوراکی و موضعی می توانند باعث خشکی لب شوند. برخی داروها ممکن است منجر به کیلیت (التهاب و خشکی لب) شوند از جمله:
  • آنتی بیوتیک های موضعی
  • داروهای ضد ویروس
  • بی حس کننده های موضعی
• ویتامین A بیش از حد

مصرف بیش از حد ویتامین A از طریق غذاها، مکمل ها یا داروها می تواند باعث خشکی لب شود. اشکال دیگر ویتامین A مانند رتینول و رتینوئیدها نیز ممکن است این مشکل را ایجاد کنند.

• دستگاه های تنفسی شبانه

دستگاه های CPAP و سایر دستگاه های تنفسی شبانه ممکن است به دلیل طراحی خود باعث خشکی لب و دهان شوند. تنظیم مجدد ماسک خواب یا استفاده از مرطوب کننده هوا می تواند به کاهش این مشکل کمک کند.

• آب و هوای خشک

شرایط آب و هوایی خشک، سرد، بادی یا بسیار گرم می تواند باعث خشکی غیرعادی لب شود. در آب و هوای خشک، هیدراته ماندن برای حفظ رطوبت طبیعی پوست و لب ها ضروری است.

درمان خشکی لب ها

برای درمان لب های خشک و ترک خورده:

1. از محصولات لب بدون عطر و تحریک کننده استفاده کنید.
2. در طول روز از بالم لب (مانند موم زنبور عسل یا وازلین) استفاده کنید.
3. هنگام بیرون رفتن از بالم لب حاوی ضد آفتاب استفاده کنید.
4. آب فراوان بنوشید.
5. در خانه از دستگاه مرطوب کننده هوا استفاده کنید.
6. از لیس زدن، گاز گرفتن یا کندن لب خودداری کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر خشکی لب ها با درمان های خانگی بهبود نیابد یا اگر زخم هایی روی لب دارید که التیام نمی یابند، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر مشکوک هستید که خشکی لب شما ناشی از یک بیماری زمینه ای است، مشورت با پزشک ضروری است.

نکات کلیدی که باید به آن ها توجه کنید.

• کمبود ویتامین های B، روی، آهن یا آب می تواند باعث خشکی لب شود.
• لیس زدن لب های خشک ممکن است مشکل را بدتر کند.
• خشکی لب های درمان نشده ممکن است منجر به تبخال شود.
• همیشه قبل از بیرون رفتن، به خصوص در هوای آفتابی، از بالم لب حاوی ضد آفتاب استفاده کنید.

www.verywellhealth.com