بوتاکس (onabotulinumtoxinA) یکی از پرکاربردترین و مؤثرترین درمانها برای کاهش خطوط ریز و چین و چروک است، اما تنها گزینه موجود نیست. جایگزینهای متعددی وجود دارند که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را از نظر اثربخشی، طول دوره درمان و هزینه دارند. این جایگزینها شامل انواع نوروتوکسینهای تزریقی، فیلرها، درمانهای لیزری، روشهای جراحی و حتی تغییرات ساده در سبک زندگی هستند.
در این مقاله به بررسی گزینههایی میپردازیم که میتوانند به صاف شدن چین و چروکها و حفظ ظاهری جوانتر کمک کنند.
نوروتوکسینهای جایگزین
به نقل از verywellhealth.com، تمام نوروتوکسینهای تزریقی با فلج کردن موقت عضلات هدف، خطوط ریز و چین و چروکها را صاف میکنند. یکی از اثرات رایج این تزریقها، کاهش توانایی در ایجاد حرکات طبیعی صورت است که گاهی اوقات ممکن است محسوس باشد. اگر به بوتاکس مقاومت یا ایمنی پیدا کردهاید، ممکن است استفاده از نوروتوکسینهای دیگر برای شما گزینه مناسبی باشد.
- Myobloc (rimabotulinumtoxinB): گاهی برای افرادی که به بوتاکس پاسخ نمیدهند، توصیه میشود. این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای مصارف زیبایی تأیید نشده است، اما برخی پزشکان به صورت خارج از برچسب برای کاهش چین و چروک از آن استفاده میکنند.
- Dysport (abobotulinumtoxinA): توسط FDA برای درمان خطوط ریز و چین و چروک تأیید شده است. عملکردی مشابه بوتاکس دارد اما به دلیل مولکولهای کوچکتر، سریعتر اثر میکند. با این حال، ممکن است در دوزهای بالا در پیشانی، باعث پخش شدن دارو از محل تزریق شود.
- Xeomin (incobotulinumtoxinA): برای خطوط بین ابروها، دیستونی گردنی و اسپاسم پلک توسط FDA تأیید شده است. نتایج آن مشابه بوتاکس است، اما مزیت آن احتمال کمتر تولید آنتیبادی علیه دارو است که ریسک عدم تأثیرگذاری را کاهش میدهد.
- Daxxify (daxibotulinumtoxinA): برای خطوط اخم و دیستونی گردنی در بزرگسالان تأیید شده است. این محصول به دلیل استفاده از پپتیدها به جای پروتئینها، اثر طولانیتری (حدود ۶ ماه) نسبت به بوتاکس (۳ تا ۴ ماه) دارد.
- Letybo (letibotulinumtoxinA): برای خطوط اخم متوسط تا شدید در بزرگسالان تأیید شده و اثر آن میتواند ۴ ماه یا بیشتر دوام داشته باشد.
فیلرها
فیلرها با تزریق مقدار کمی ماده زیر پوست، به پرتر و صافتر شدن ظاهر پوست کمک میکنند. این روش معمولاً جایگزین مستقیم نوروتوکسینها محسوب نمیشود، زیرا مکانیسم عملکرد متفاوتی دارد، اما میتواند نیازهای خاصی را برآورده کند.
- Bellafill: فیلری نیمهدائمی است که از کلاژن و میکروسفرهای PMMA تشکیل شده است. FDA آن را برای درمان جای جوش تأیید کرده و استفاده از آن برای چین و چروک خارج از برچسب است. کلاژن جذب بدن میشود، اما میکروسفرها باقی میمانند و به پر شدن پوست کمک میکنند. نتایج آن تا پنج سال ماندگار است.
- Juvederm: خانوادهای از فیلرهای اسید هیالورونیک است که به دلیل بافت نرم و انعطافپذیر، اغلب در لبها استفاده میشود. اثر آن ۹ تا ۱۲ ماه دوام دارد.
لیزر پوستسازی (Resurfacing)
لیزر پوستسازی یک روش تخصصی و غیرتهاجمی برای کاهش خطوط و چین و چروکها است. در این روش، با استفاده از لیزر CO2، پوست و لایه زیرین آن گرم میشود که بافت قدیمی را از بین برده و تولید کلاژن جدید را تحریک میکند. بافت جدید حاصل، سفتتر و صافتر است. نتایج کامل ممکن است تا یک سال طول بکشد اما برای چندین سال دوام دارد.
جراحی
روشهای جراحی کمتهاجمی میتوانند بسیار مؤثر باشند، اما ممکن است پس از جراحی نیز چین و چروکهای ناشی از حرکات مکرر صورت باقی بمانند.
- لیفت صورت: در این روش، برشهایی در لبههای صورت ایجاد میشود، عضلات و بافتهای زیر پوست سفت شده و پوست اضافی برداشته میشود.
- لیفت ابرو: این جراحی چین و چروکهای پیشانی و بین ابروها را کاهش میدهد و میتواند افتادگی چشمها را نیز برطرف کند.
- لیفت پلک (بلفاروپلاستی): افتادگی پلکها را اصلاح کرده و ممکن است به دلایل زیبایی یا برای بهبود میدان دید انجام شود.
علاوه بر این، جراحیهایی وجود دارند که عضله کروگیتور (عضلهای که ابروها را به هم میکشد) را هدف قرار میدهند:
- کورگیتور میوتومی: در این روش، عضله بریده میشود اما برداشته نمیشود و فقط باعث کاهش چین و چروک بین ابروها میشود.
- کورگیتور میکتومی: عضله به طور کامل برداشته میشود تا از ایجاد خطوط جدید بین ابروها جلوگیری کند.
این روشها میتوانند جایگزین بوتاکس یا مکمل آن باشند، اما نتایج آنها ممکن است دائمی نباشد، مگر اینکه عضله به طور کامل برداشته شود. این عمل با خطراتی از جمله کاهش حس در ناحیهای کوچک از پیشانی و ایجاد ظاهری بد فرم در صورت، همراه است. برخی متخصصان نسبت به این عمل هشدار میدهند و میگویند ممکن است باعث شود صورت ظاهری غیرطبیعی به خود بگیرد.
کدام روش برای شما مناسب است؟
اگر به انجام یک عمل زیبایی فکر میکنید، عوامل زیادی وجود دارد که باید در نظر بگیرید. هزینه یکی از عوامل مهم است و جراحی معمولاً گرانترین گزینه محسوب میشود. موانع پزشکی نیز عامل مهم دیگری است؛ افرادی که بیماریهایی دارند که ممکن است جراحی یا بیهوشی را پرخطر کند، باید از این روشها دوری کنند. همچنین مصرف داروهای رقیقکننده خون میتواند خطر کبودی پس از تزریق را افزایش دهد.
شما و پزشکتان باید در مورد تمام این موارد صحبت کنید تا بهترین روش متناسب با نیازها، بودجه و شرایط سلامتی شما انتخاب شود.
مقایسه روشهای مختلف زیبایی
روش | نحوه عملکرد | مدت زمان اثر | زمان بهبودی | خطرات رایج |
بوتاکس | فلج کردن عضلات | حدود ۴ ماه | قرمزی یا تحریک پوست چند ساعت | خطر کم آسیب عصبی یا جای زخم، مقاومت به دارو |
دیسپورت/زئومین | فلج کردن عضلات | حدود ۴ ماه | قرمزی یا تحریک پوست چند ساعت | خطر کم آسیب عصبی یا جای زخم |
داکسیفی | فلج کردن عضلات | حدود ۶ ماه | قرمزی یا تحریک پوست چند ساعت | خطر کم آسیب عصبی یا جای زخم |
فیلرها | پر کردن پوست | ۹ ماه تا ۵ سال | قرمزی یا تحریک پوست چند روز | کبودی، ناصافی پوست |
لیزر پوستسازی | تحریک تولید بافت جدید | چند سال | درد و تورم چند روز | ممکن است باعث ایجاد جای زخم شود |
جراحی | شکلدهی پوست، عضله و بافت | چند سال | کبودی روزها یا هفتهها | عوارض جراحی یا جای زخم |
تغییرات سبک زندگی: گزینهای طبیعی
تغییرات سبک زندگی که به حفظ سلامت پوست کمک میکنند همیشه توصیه میشوند، چه شما عمل زیبایی انجام دهید و چه ندهید. این روشها ممکن است به اندازه روشهای پزشکی مؤثر نباشند، اما تأثیر مثبتی دارند و میتوانند به کاهش خطوط ریز و چین و چروکها کمک کنند:
- هیدراته ماندن (نوشیدن آب کافی)
- ورزش منظم
- کاهش قرارگیری در معرض اشعه فرابنفش
- اجتناب از سیگار کشیدن
- تغذیه متعادل و سرشار از آنتیاکسیدانها (مانند رسوراترول و فلاونوئیدها)
- استراحت و خواب کافی
این تغییرات مزایای اضافی مانند بهبود کلی سلامت را نیز به همراه دارند.
نتیجه گیری
جایگزینهای بوتاکس شامل طیف وسیعی از گزینهها از جمله نوروتوکسینهای تزریقی، فیلرها، لیزر پوستسازی و جراحیهای زیبایی هستند. علاوه بر این، رژیم غذایی و سبک زندگی سالم نیز میتوانند به کاهش علائم پیری کمک کنند. مهم است که تمام این گزینهها را با یک متخصص در میان بگذارید تا مطمئن شوید داروها، روشهای درمانی یا تغییرات سبک زندگی برای سلامت کلی شما مناسب هستند.
سوالات متداول
آیا Myobloc برای افرادی که به بوتاکس مقاوم شدهاند مؤثر است؟
بله، Myobloc در این افراد مؤثر بوده است، اگرچه به عنوان ابزار زیبایی به صورت خارج از برچسب استفاده میشود و مطالعات گستردهای برای این کاربرد انجام نشده است.
آیا بوتاکس و دیگر نوروتوکسینها مدت زمان اثر مشابهی دارند؟
بیشتر نوروتوکسینها مدت زمان اثری مشابه (چند ماه) دارند، اما ماندگاری آنها به عوامل فردی بستگی دارد. با این حال، برخی گزینههای جدیدتر مانند Daxxify برای ماندگاری طولانیتر طراحی شدهاند.
آیا ماساژ صورت یک گزینه طبیعی است؟
بله، ماساژ صورت یک گزینه طبیعی است که میتواند علائم پیری را به طور قابل توجهی کاهش دهد. گزینههای موضعی دیگری مانند کرم ویتامین E و روغن دانه گل رز نیز میتوانند مؤثر باشند.
نقش سبک زندگی در داشتن پوستی سالم چیست؟
اگرچه بسیاری از افراد به دنبال رازهای زیبایی هستند، تعهد به سبک زندگی سالم کلید اصلی حفظ سلامت پوست است. ورزش منظم، اجتناب از اشعه UV، تغذیه متعادل و خواب کافی به طور مستقیم بر کیفیت و جوانی پوست تأثیر میگذارند.